Czarna torebka – Agata Tuszyńska
data wydania: 12-04-2023
liczba stron: 100
„Noszę ją
stale. Ze sobą. I w sobie. Czarna torebka mojej żydowskiej babki Deli. Polska
torebka. Moje aryjskie papiery. Barwy ochronne. Legitymacja życia. Przepustka w
jasny los. Zawsze mogę do nich sięgnąć, gdyby się okazało, że jestem
podejrzana. A podejrzany jest lęk. I on mnie łączy z tymi, dla których
zbudowano Treblinkę. Powtarzam sobie jedenaste przykazanie: nie bój się. I wychodzę
z torebką na spacer”.
Czarna torebka to wszystko, co pozostało po babce Agaty Tuszyńskiej.
Z pozoru zwykły i niepozorny element kobiecej garderoby, ale tak naprawdę to
zdecydowanie coś więcej. To przedmiot, który mógł ocalić życie lub dodać
otuchy. Co zwierała czarna torebka? Aryjskie
papiery na nazwisko Zofii Zmiałowskiej, dokumenty, przepisy, święty obrazek i
listy – nic co mogłoby zdradzić. Ta torebka to coś więcej – to klucz do
własnej tożsamości. Agata Tuszyńska dowiedziała się, że jest Żydówką,
kiedy skończyła osiemnaście lat. Wraz z tą informacją trafiła w jej ręce
torebka babki i od tamtej pory próbuje dowiedzieć się, jaka ona była.
Agata Tuszyńska – pisarka, poetka, reportażystka. Autorka
biografii Isaaka Bashevisa Singera, Ireny Krzywickiej oraz Wiery Gran, a także
osobistych książek Rodzinnej historii
lęku i Ćwiczeń z utraty. W
ostatnich latach wydała m.in. Oskarżona
Wiera Gran (2010), Narzeczona Schulza
(2015), Jamnikarium (2016), Bagaż osobisty. Po Marcu (2018), Mama zawsze
wraca (2020), przeniesioną na scenę Muzeum POLIN oraz Ćwiczenia z utraty. Po 15 latach (2021). W 2022 roku miały premierę
Żongler. Romain Gary oraz tomik
wierszy Niesny. W kwietniu 2023 roku nakładem
wydawnictwa Osnova, przy okazji 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim,
ukazała się Czarna torebka. „Bohaterką
wszystkich moich książek jest PAMIĘĆ. Znikające światy i odchodzący ludzie.
Zapisuję, żeby nie przestały istnieć. Wierzę w ocalającą moc słowa” – mówi
Tuszyńska. Laureatka Nagrody Polskiego PEN-Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego za
wybitne osiągnięcia w dziedzinie reportażu i literatury faktu, odznaczona medalem
Zasłużony Kulturze Gloria Artis i francuskim Orderem Literatury i Sztuki. Jej
książki przetłumaczono na kilkanaście języków. Od marca 2022 roku jest felietonistką
polskiej edycji Vogue.
Czarna
torebka to osobista opowieść autorki, w której opisuje nam proces
odkrywania swojej zaginionej babki i jej wojennych losów dzięki przedmiotom
odnalezionym w tytułowej czarnej torebce. Agata Tuszyńska w swojej historii
porusza kwestię zaginionej tożsamości, walki i okrucieństwa tamtych czasów,
które odcisnęły swoje piętno na ludziach, którzy przeżyli. Autorka stworzyła
bardzo ważny tekst, pełen emocji i domysłów, a wszystko to w zgrabny, nieco
poetyki i momentami chaotyczny sposób. Dzięki czemu otrzymaliśmy opowieść
utkaną z faktów, które udało się ustalić i domysłów, które mogły mieć w sobie
ziarno prawdy. Pytań jest mnóstwo, ale odpowiedzi niewiele. Ta książka ma w
sobie moc, moc refleksji i zadumy, które wymuszają zatrzymanie się i spojrzenie
wstecz do własnych korzeni. Kolejnym atutem tej książki jest szata graficzna.
Całość została zaprojektowana tak, by nie tylko cieszyć oko czytelnika, ale
również poczuć klimat. Czytając, chłoniemy emocje i fakty, brniemy przez
domysły i spekulacje, a całość uzupełniamy zdjęciami. Krótko mówiąc,
minimalizm, prostota i fragmenty przeszłości w połączeniu ze stylem pisarskim
autorki stworzyły coś wyjątkowego.
Zdecydowanie będą chciała przeczytać tę książkę.
OdpowiedzUsuńKoniecznie muszę przeczytać.
OdpowiedzUsuń